Biodostępność decyduje o tym, ile CBD finalnie ląduje w naszym organizmie. W tym artykule porównamy biodostępność poszczególnych form CBD, zwrócimy uwagę na czynniki modyfikujące i podpowiemy, jak zmaksymalizować wchłanialność kannabidiolu.
Standardowa wizyta w sklepie konopnym i rozmowa ze sprzedawcą głównie kręci się wokół 3 tematów:
- Stężenia: wiadomo, 30% olejek czyści wszystko lepiej niż iRobot
- Działania: na co chcesz, wtedy dobierzemy stężenie, najlepiej pomiędzy 20 a 30%, bo to mniej kropelek.
- Spektrum kannabinoidów: “ten olejek ma pełne spektrum, bo działa na dużo rzeczy i sportowcy go używają”
Jednak nie spotkaliśmy się jeszcze z takim czymś — a wiele head shopów i sklepów z CBD odwiedziliśmy w życiu — żeby ktoś zahaczył o temat biodostępności.
A przecież to jeden z najważniejszych aspektów stosowania CBD.
Patrzenie na olejki CBD wyłącznie pod kątem stężenia jest podobne do oceniania wartości odżywczych jedzenia po suchych tabelkach.
Bez sensu.
Liczy się biodostępność.
Zatem od początku…
Co to jest biodostępność i co oznacza dla CBD?
Biodostępność odnosi się do ostatecznej ilości danej substancji, która trafia do organizmu po zmetabolizowaniu.
Niektóre witaminy i suplementy lepiej przyjmują się w towarzystwie tłuszczu, ponieważ nie są rozpuszczalne w wodzie.
Gdy bierzemy je bez konkretnego posiłku, dostarczamy mniej substancji aktywnej.
Z kolei gdy konsumpcji towarzyszy posiłek, zwiększa on jej biodostępność.
To samo dotyczy CBD.
Kannabinoidy są hydrofobiczne, czyli najlepiej rozpuszczać je w tłuszczach. Dlatego m.in. ekstrakt konopny zawiesza się w oleju MCT (o tym później), a żywność z kannabinoidami przyjmuje w formie infuzji w tłuszczu dodanej do przepisu.
Jeśli formuła danego produktu nie obejmuje nośnika w postaci tłuszczu, to traci on na biodostępności.
Dlaczego?
Bo mniejsza biodostępność = mniejsza siła działania.
A wtedy to i 99% stężenie nie pomoże.
Co ma główny wpływ na biodostępność CBD?
Poza obecnością tłuszczu — który zwiększa wchłanialność kannabinoidów — największy wpływ na biodostępność CBD ma forma podania.
Zgadza się: olej CBD ma inną biodostępność niż kapsułki czy waporyzowane CBD albo kremy.
Oczywiście, jak to bywa w przyrodzie, równowaga musi być zachowana i czasami trzeba iść na kompromis w kwestii innych cech, gdy skłaniamy się w kierunku większej biodostępności.
Dlatego wypada sobie teraz odpowiedzieć na pytanie…
Jaka jest biodostępność poszczególnych produktów CBD?
W zależności od formy podania, biodostępność CBD może się wahać od 5% do 69% (1).
Zobaczmy, jak to wygląda na konkretnych przykładach.
Biodostępność oleju CBD
Olej CBD to obecnie najbardziej popularna forma suplementacji. Bierzemy go pod język i trzymamy tam przez ok. 60 sekund, żeby mógł się wchłonąć przez błonę śluzową.
W ten sposób CBD omija w części wątrobę, a przetworzenia dokonują enzymy w śliniankach. CBD dociera do krwiobiegu szybciej, zwiększając również swoją biodostępność.
W przypadku oleju CBD można mówić o ok. 35% biodostępności.
Działanie doraźne odczuwalne jest zazwyczaj po ok. 15–30 minutach, a efekty mogą się utrzymywać do 6 godzin.
ODBIERZ 20% RABAT NA OLEJKI CBD W SKLEPIE EIR HEALTH Z KODEM „STONERCHEF„
Biodostępność kapsułek i jedzenia z CBD
Kapsułki i jedzenie z CBD wykazuje najniższą biodostępność, bo w zależności od formuły, wynosi ona między 5% a 20%.
Ta górna granica dotyczy jedzenia z infuzjami w tłuszczach i kapsułek zawieszonych w oleju nośnym.
To dlatego, że CBD najpierw musi przejść przez żołądek i potem do wątroby; tam wątroba metabolizuje kannabidiol i zaczyna go wypuszczać stopniowo do krwiobiegu.
Jeśli przyjmiemy tą metodą 20 mg CBD, to w najlepszym wypadku do krwiobiegu trafi 4 mg.
Efekty CBD w formie doustnej są bardziej rozciągnięte w czasie; mogą trwać nawet do 12 godzin, jednak nie tylko za cenę niższej biodostępności, ale również kosztem “zapłonu”. W przypadku kapsułek i jedzenia działanie da się odczuć po ok. 40 minutach, ale opóźnienie może równie dobrze wynieść 2 godziny
Biodostępność waporyzowanego CBD
Przechodzimy do najbardziej biodostępnej metody — waporyzacji.
Tutaj biodostępność CBD wynosi ok. 60%*.
Skąd taki skok w porównaniu do jedzenia i olejków?
Ano stąd, że CBD trafia do krwiobiegu przez płuca, a zatem droga ulega bardzo wyraźnemu skróceniu.
W ten sposób waporyzowane CBD może zacząć działać w ciągu kilku minut od inhalacji.
Odbywa się to niestety kosztem czasu trwania efektów, bo te utrzymują się do 3–4 godzin.
Trzeba też pamiętać, żeby uważać na skład ekstraktów przeznaczonych do waporyzacji, bo większość firm idzie na skróty i dodaje do swoich produktów np. olej MCT, witaminę E albo mieszankę glikolu propylenowego z gliceryną roślinną.
Wyżej wymienione składniki nie powinny być podgrzewane, ponieważ wtedy stają się toksyczne dla organizmu, a olej MCT może osadzać się na płucach i prowadzić do ich lipidowego zapalenia.
ODBIERZ 15% RABATU NA ZAKUPY PENÓW W SKLEPIE DEEP CBD Z KODEM „STONERCHEF„
*Co ciekawe, w badaniach porównujących biodostępność kannabinoidów pozyskanych z waporyzacji medyczną jednostką Volcano z biodostępnością spalanych jointów, okazało się, że jointy mogą osiągać nawet 69% biodostępność przy bardzo podobnym stężeniu kannabinoidów we krwi zaraz po inhalacji.
Biodostępność kosmetyków z CBD
Z punktu widzenia definicji biodostępności, w kosmetykach z CBD wynosi ona całe zero. To dlatego, że topikalne produkty, jak np. maści, kremy czy balsamy, nie wchłaniają się do krwiobiegu — chyba, że mowa o tzw. produktach transdermalnych.
Zamiast tego, pory skórne wciągają składniki aktywne do wewnętrznych warstw skóry, w których znajdują się receptory TRPV1 i receptory kannabinoidowe CB2. Przepuszczalność skóry nie należy do najwyższych, ale jakaś część zaaplikowanego kosmetyku na pewno wchłania się do tych warst przy bardziej hojnym zastosowaniu.
Z tego powodu produkty naskórne lepiej sprawdzają się w działaniu punktowym.
ODBIERZ 15% RABATU NA ZAKUPY W SKLEPIE CANNAMEA COSMETICS Z KODEM „STONERCHEF„
Inne czynniki wpływające na biodostępność CBD
Biodostępność CBD może się różnić pomiędzy poszczególnymi użytkownikami. Mają na to głównie wpływ trzy czynniki:
Stan zdrowia
Stan zdrowia może decydować o tym, jak nasze ciało wchłania CBD — a to z kolei wpływa na późniejszy wybór dawkowania i odpowiedniej formy suplementacji.
Najwięcej do “powiedzenia” ma tutaj wątroba ponieważ kontroluje ona obieg CBD w organizmie, włączając w to jego rozbijanie i pozbywanie się z organizmu.
W jednym badaniu u uczestników z umiarkowanym lub ostrym upośledzeniem funkcji wątroby zaobserwowano większe stężenie CBD we krwi i dłuższy czas oczyszczania po zastosowaniu tej samej dawki (200 mg), co u zdrowej grupy kontrolnej (2).
W efekcie jednostki z zaburzoną pracą wątroby mogą czerpać większe korzyści z tej samej dawki, co ktoś, u kogo ten organ pracuje w prawidłowy sposób.
Z kolei dysfunkcje układu nerwowego mogą sprawić, że biodostępność CBD zmaleje. W jednym badaniu na pacjentach z chorobą Huntingtona okazało się, że pacjenci przyjmujący dzienną dawkę 700 mg CBD przez 6 tygodni dużo gorzej je wchłaniali w porównaniu do zdrowych uczestników, którzy przyjmowali 600 mg dziennie (3).
Dawka
To jest taka trochę oczywista oczywistość, ale np. w badaniach wykazano, że podwojenie dawki sprayu doustnego z CBD (5 mg do 10 mg), dwukrotnie zwiększyło wchłanialność substancji czynnej, przy czym wzrost z 10 do 20 mg podbiło ją trzykrotnie (4)
Jest jednak pewna bariera, przy której dobijamy do ściany ze zwiększaniem wchłanialności CBD. Mowa o przedziale pomiędzy 400 mg a 800 mg — w zależności od osoby stosującej.
Może się tak dziać dlatego, że tkanki nasycaja się CBD i fizycznie nie są w stanie go więcej przyjąć.
Pora spożycia
CBD wchłania się nawet do 5 razy lepiej, gdy przyjmujemy je z posiłkiem.
Ponieważ CBD jest tłuszczolubny, dobrze zadbać o obecność biodostępnych kwasów omega-3 (5), np. w postaci wołowiny grass-fed, tłustych ryb, awokado, czy oleju MCT.
Gdy uwzględniamy takie produkty w naszym planie żywieniowym, pozwalamy CBD rozpuścić się w tłuszczu i rozbić na cząsteczki o mniejszym rozmiarze, które ciało może lepiej wchłaniać.
Jedzenie spowalnia też metabolizm CBD. Gdy przyjmujemy olej CBD na czczo lub pomięzy posiłkami, kannabidiol opuszcza organizm prawie do 9 razy szybciej niż gdy stosujemy go z posiłkiem lub chwilę po.
Sposoby na zwiększenie biodostępności CBD, o których nie dowiesz się w sklepie
Co tu dużo mówić, w sklepach konopnych i tak większość ekstraktów z CBD nie ma sensu, bo są sprzedawane w karłowatych buteleczkach i bez oleju nośnego (albo z takim, który nie robi szału dla biodostępności).
A skoro już przy kwestii tłuszczu jesteśmy, to poniżej przedstawiamy pierwszego tipa, dzięki któremu poprawicie biodostępność kannabidiolu.
Spożywaj CBD z nasyconymi kwasami tłuszczowymi
Jeśli chodzi o olej CBD, to tutaj mamy głównie do czynienia z trzema rodzajami ekstraktów:
- Bez oleju nośnego
- Z olejem konopnym
- Z olejem MCT
Bez oleju nośnego produkt traci na biodostępności, natomiast z olejem konopnym to jest bardzo ładnie brzmiący marketingowy slogan — wszystko zostaje w rodzinie, zdrowe nienasycone kwasy tłuszczowe itd. — ale niestety w praktyce nie wygląda to tak ładnie.
Dlaczego?
Bo kannabinoidy najlepiej łączą się z kwasami nasyconymi. Im więcej kwasów nasyconych w oleju nośnym, tym lepsza wchłanialność i większa biodostępność ekstraktu.
Dlatego właśnie masło jest tak powszechne w przygotowywaniu jedzenia z kannabinoidami, a coraz większą popularność zyskuje olej kokosowy. Masło ma ok. 60% nasyconych kwasów tłuszczowych, podczas gdy olej kokosowy ma ich nawet 90%.
Kwasy tłuszczowe MCT pozyskuje się właśnie z oleju kokosowego i stanowią one najwydajniejszy nośnik dla ekstraktu CBD. Jeśli producent używa tego typu nośnika zamiast oleju konopnego albo oliwy z oliwek, to oznacza, że ma przynajmniej blade pojęcie o farmakokinetyce kannabinoidów.
Stosuj zioła i przyprawy zwiększające wchłanialność kannabinoidów
Niektóre zioła i przyprawy mogą sprawiać, że CBD będzie jeszcze bardziej biodostępne. Jednym z takich produktów jest czarny pieprz, który zawiera terpeny i inne potencjalnie terapreutyczne związki.
Oto 3 składniki, które mogą poprawić biodostępność CBD:
- Kwiat rumianku: rumianek zawiera apigeninę, związek, który spowalnia metabolizm CBD i opóźnia też rozpad naszych własnych endokannabinoidów. Pozostałe źródła apigeniny to m.in. karob, natka pietruszki, seler, oregano i ciemna czekolada.
- Ostre papryczki: są naturalnym źródłem kapsaicyny, która ma podobną strukturę do CBD. Wchodzi w interakcję z tymi samymi receptorami (TRPV1), więc przyjmowanie kapsaicyny wraz z CBD może potęgować efekty tego drugiego, szczególnie w przypadku zaburzeń motorycznych.
- Piperyna: należy do grupy alkaloidów, które może poprawiać biodostępność CBD poprzez spowalnianie jego metabolizmu w wątrobie. Piperynę znajdziemy w czarnym pieprzu i kurkumie; ma podobne działanie do apigeniny jeśli chodzi o zdolność do wywoływania apoptozy w komórkach nowotworowych.
Dobieraj odpowiednie terpeny do swoich produktów
Terpeny możecie znać z naszego artykułu o efekcie otoczenia w konopiach. Nadają one kierunek efektom poszczególnych szczepów i ekstraktów, przy okazji oddając im swoje unikalne terapeutyczne właściwości.
Poniższe terpeny mają właściwości sprzyjające większej biodostępności CBD:
- Limonen: dominujący terpen w cytrusach i trawie cytrynowej. Zwiększa biodostępność CBD poprzez poprawę jego wchłanialności w śliniankach i układzie trawiennym.
- Alfa-pinen: co prawda nie robi tego bezpośrednio, ale jeśli przyjmujemy CBD dla poprawy skupienia i pamięci, to pinen może potęgować pożądane działanie poprzez zwiększanie naszej uważności.
- Mentol: mentol może poprawiać biodostępnośc CBD poprzez rozbijanie błon komórkowych, co sprawia, że mają większą przepuszczalność w kierunku CBD.
- Mircen: terpen najbardziej kojarzący się z mango. Poprawia biodostępność kannabinoidów poprzez zwiększanie przepuszczalności bariery krew-mózg.
- Beta-kariofilen: ten terpen silnie oddziałuje na receptory kannabinoidowe typu 2 (CB2), a ponieważ CBD jest agonistą tych receptorów, to przyjmowanie go razem z beta-kariofilenem może wzmacniać jego przeciwzapalne i przeciwbólowe działanie.
- Linalol: działa na kilku podobnych ścieżkach molekularnych, jak CBD, tzn. Jest antagonistą glutaminianu, poprawia sygnalizację GABA i pomaga redukować lęk oraz hamować nadaktywny układ nerwowy.
Mieszanki destylatów i terpenów najlepiej pokazują, jak ta synergia pomiędzy CBD a poszczególnymi terpenami wygląda w prawdziwym życiu.
Dostajemy dużo sygnałów od użytkowników, że np. ⅓ dawki olejku Eir Health No. 10 na noc załatwia im jakość snu porównywalną do pełnej dawki olejku no. 30. Z kolei osoby testujące formułę No. 9 na dzień nie odczuwają zmęczenia i senności przy większych dawkach CBD.
Mamy bardzo podobne odczucia, tak samo, jak w przypadku penów od Deep CBD, gdzie Zkittlez pomaga nam się przyjemnie ululać, a z kolei Bubba Kush i Gelato sprzyjają pracy kreatywnej albo zbijaniu większych ilości THC, gdy korzysta się regularnie z zioła.
Czy nanotechnologia zwiększa biodostępność CBD?
Z tego, co się orientujemy, to produkty nano CBD jeszcze nie wbiły się do polskiej świadomości, ale na szeroko pojętym Zachodzie coraz częściej się nimi interesują.
Teoretycznie proces emulsyfikacji przy użyciu nanotechnologii polega na rozbijaniu cząsteczek CBD na jeszcze mniejsze molekuły. Im bardziej uda się je rozbić, tym większa biodostępność CBD, ponieważ kannabidiol ma szansę skuteczniej przechodzić przez błony komórkowe i dostawać się szybciej do krwiobiegu.
Teoretycznie, bo temat jest jeszcze średnio przeczesany metodą naukową pomimo obiecujących wstępnych wniosków (7).
Oczywiście w Stanach Zjednoczonych niektóre firmy wykorzystują modę na nanotechnologię, żeby obiecywać niemal stuprocentową wchłanialność, jednak to jest mocne naciąganie rzeczywistości naszym zdaniem.
Jak trend przyjdzie do Polski, to można się spodziewać podobnej wrzawy wokół nanotechnologii.
Póki co, mamy to, co mamy — i tu też trzeba jeszcze sporo pracy włożyć w edukację zanim ludzie zaczną dotykać nanoemulsji.
Podsumowanie: Jak zmaksymalizować biodostępność CBD
Biodostępność CBD różni się w zależności od formy podania.
Najniższe noty zbierają formy doustne, a najwyżej plasuje się waporyzowane CBD.
Olejki CBD stanowią złoty środek pomiędzy tymi dwoma formatami, bo zapewniają całkiem niezłą biodostępność i przy okazji efekty utrzymują się do ok. 6 godzin — zatem dłużej niż w przypadku vape penów, a nieco krócej od kapsułek i żelków.
Jeśli zależy nam na zwiększeniu biodostępności CBD, to możemy przyjmować je wraz z posiłkiem, dobrać odpowiednią dawkę, która zwielokrotni wchłanialność, stosować odpowiednie zioła i przyprawy, lub dobierać produkty o odpowiednim profilu terpenowym.
Pamiętajcie, biodostępność jest ważniejsza niż stężenie.
Źródła:
- Millar, S. A., Stone, N. L., Yates, A. S., & O’Sullivan, S. E. (2018). A Systematic Review on the Pharmacokinetics of Cannabidiol in Humans. Frontiers in pharmacology, 9, 1365. https://doi.org/10.3389/fphar.2018.01365
- Taylor, L., Crockett, J., Tayo, B., & Morrison, G. (2019). A Phase 1, Open-Label, Parallel-Group, Single-Dose Trial of the Pharmacokinetics and Safety of Cannabidiol (CBD) in Subjects With Mild to Severe Hepatic Impairment. Journal of clinical pharmacology, 59(8), 1110–1119. https://doi.org/10.1002/jcph.1412
- Ujváry, I., & Hanuš, L. (2016). Human Metabolites of Cannabidiol: A Review on Their Formation, Biological Activity, and Relevance in Therapy. Cannabis and cannabinoid research, 1(1), 90–101. https://doi.org/10.1089/can.2015.0012
- Ibid.
- Birnbaum, A. K., Karanam, A., Marino, S. E., Barkley, C. M., Remmel, R. P., Roslawski, M., Gramling-Aden, M., & Leppik, I. E. (2019). Food effect on pharmacokinetics of cannabidiol oral capsules in adult patients with refractory epilepsy. Epilepsia, 60(8), 1586–1592. https://doi.org/10.1111/epi.16093
- Nakano, Y., Tajima, M., Sugiyama, E., Sato, V. H., & Sato, H. (2019). Development of a Novel Nano-emulsion Formulation to Improve Intestinal Absorption of Cannabidiol. Medical cannabis and cannabinoids, 2(1), 35–42. https://doi.org/10.1159/000497361
