Dlaczego ludzi z ADHD ciągnie do zioła?

Skłonności do nadużywania substancji psychoaktywnych – czy instynktowny wybór naturalnego lekarstwa?

Do niedawna uważano, że marihuana może pogarszać objawy ADHD ze względu na luźną korelację pomiędzy takimi cechami mózgu a częstszym korzystaniem z zioła.

Wiadomo, klasyczny schemat propagandowy:

Palenie zioła > uzależnienie > problemy z samoregulacją emocjonalną i układem nagrody

Jednak dzięki najnowszym badaniom kontrolującym potencjalne czynniki zakłócające wiemy, że ta korelacja idzie w innym kierunku.

Otóż osoby z ADHD chętniej sięgają po marihuanę, ponieważ przynosi im ona działanie terapeutyczne; zarówno w doraźnym wymiarze, jak i przy długofalowej regulacji układu nagrody.

W kręgach konwencjonalnej psychologii i psychiatrii jest to jeszcze ekstremalnie kontrowersyjny temat i jeszcze resztkami sił próbuje się tam bronić starego paradygmatu, że zioło nie pomaga w żadnych problemach psychicznych — ale stare nas akurat tutaj nie interesuje.

Zwłaszcza, że związek między ADHD a marihuaną rzuca nowe światło na biologiczną przyczynę takiego stanu rzeczy.

Zobacz, dlaczego tak naprawdę osoby z ADHD mają taką sympatię w kierunku wonnego krzewu.

Więcej niż dopamina: biologiczna przyczyna ADHD

Mainstream w swoim podejściu do ADHD skupia się obsesyjnie na zaburzeniach produkcji dopaminy i związanymi z tym konsekwencjami dla systemu samoregulacji emocjonalnej oraz prawidłowej pracy funkcji poznawczych i wykonawczych.

Czyli na konsekwencjach ADHD.

Psychoneuroimmunologia i medycyna zintegrowana poszły o krok dalej i zajęły się bardziej życiowymi przyczynami powstawania nadaktywności ruchowej i deficytów uwagi.

ADHD może bowiem zrodzić się z nieuleczonej traumy, niedostępności emocjonalnej rodziców w dzieciństwie, silnego stresu matki w ciąży (oraz stresu dziecka na wczesnych etapach dojrzewania), czy międzypokoleniowego przenoszenia dysfunkcyjnych wzorców regulowania emocji i radzenia sobie ze stresem.

Ludzie, którzy nadmiernie eksponują się na bodźce płynące z technologii czy prowadzący toksyczny tryb życia stopniowo wyniszczający ich układ nerwowy — nadużywanie stymulantów, mediów społecznościowych, zaburzanie rytmu dobowego, ultra-przetworzone jedzenie  — też mogą rozwinąć w sobie zestaw objawów łudząco podobnych do ADHD.

I faktycznie dotarcie do wyżej wskazanych przyczyn może pomóc diametralnie poprawić jakość życia osoby z ADHD; natomiast są na świecie narzędzia pozwalające regulować ten stan rzeczy i sprawić, że dokonywanie tych fundamentalnych zmian uszczupli się od frustracji i ciągłego potykania się.

Dlatego warto zwrócić oczy ku układowi endokannabinoidowemu — bo właśnie tam leży prawdopodobna biologiczna przyczyna rozwoju ADHD.

Deficyty endokannabinoidowe i efekt domina

Układ endokannabinoidowy to nadrzędny system do samoregulacji równowagi biologicznej (homeostazy) u ludzi. Występuje w każdym pozostałym organie i układzie, a także w krwi, szpiku kostnym, płynie rdzeniowo-kręgowym i w każdej tkance w naszym organizmie.

Kontroluje każdą istotną funkcję biologiczną — również procesy regulowania emocji, aktywności motorycznej i zarządzania uwagą.

Co więcej, w układzie nagrody, korze przedczołowej, a także w ciele migdałowatym występują gęste skupiska receptorów kannabinoidowych, co oznacza, że w tych miejscach układ endokannabinoidowy jest szczególnie aktywny.

Aby utrzymać homeostazę, układ ten wysyła endokannabinoidy do receptorów kannabinoidowych, aby poprzez wysyłane sygnały docierały do pozostałych układów i organów, w których istnieje ryzyko zaburzenia tej równowagi.

Gdy, z uwagi na toksyczne warunki, układ endokannabinoidowy nie produkuje wystarczająco dużo endokannabinoidów lub zużywa je zbyt szybko — może dochodzić do deficytów endokannabinoidowych w obszarach wymagających interwencji.

W przypadku ADHD chodzi o deficyty endokannabinoidowe w układzie nagrody.

Okazuje się, że osoby z ADHD mają zbyt wysoki poziom endokannabinoidów w krwiobiegu w stosunku do jego poziomu w komórkach. 

To, z kolei, może wynikać z:

• Dysfunkcji w łączeniu się endokannabinoidów z receptorami: jeśli neuroprzekaźniki nie są w stanie łączyć się skutecznie z receptorami, może to prowadzić do podwyższenia ich poziomu w krwiobiegu.
• Zaburzenia w pracy enzymów: jeśli enzymy metabolizujące kannabinoidy robią to zbyt wolno, ich stężenie we krwi również ulegnie podniesieniu.
• Problemy z syntezą kannabinoidów: w przypadku nastąpienia rozkładu endokannabinoidów podczas ich transportu do komórek, mogą się “rozlać” po krwiobiegu.
• Kompensacyjna nadprodukcja: w przypadku dysfunkcji układu endokannabinoidowego, która nie pozwala kannabinoidom skutecznie wchłaniać się do komórek, może nastąpić ich nadmierna produkcja. Niestety ona nie rozwiąże przyczyny problemu, a jeszcze bardziej zwiększa poziom endokannabinoidów w krwiobiegu.

Zaburzenia produkcji dopaminy i zarządzania tym hormonem są więc poprzedzone deficytami endokannabinoidowymi w układzie dopaminergicznym.

Dysfunkcje układu endokannabinoidowego powiązano z takimi objawami, jak:

• Impulsywność
• Problemy z koncentracją
• Krótka ciągłość uwagi
• Nadaktywność ruchowa
• Słaba odporność na stres
• Wahania nastroju
• Trudności w planowaniu i podejmowaniu decyzji
• Zaburzone zdolności przyswajania wiedzy
• Problemy z adaptacją

Deficyty endokannabinoidowe mogą sprawiać, że dopamina nie tylko nie będzie produkowana w niewystarczających ilościach, ale również organizm zacznie nią nieskutecznie zarządzać — powodując jej ostre fluktuacje (z powodu których dostajesz nagłych zastrzyków motywacji i łapiesz hyperfocus, albo nie możesz zabrać się do niczego, a gdy to robisz, przypominasz pijane dziecko we mgle).

Gdzie w tym wszystkim zioło?

Jak medyczna marihuana pomaga w terapii ADHD?

Marihuana, owszem, pomaga w radzeniu sobie z objawami ADHD. Gdy odmiana zostanie idealnie dopasowana do twojego tonu endokannabinoidowego, możesz nawet odnieść wrażenie, że na czas działania, wszystkie koła zębate w twoim mózgu i układzie nerwowym pracują w absolutnej harmonii.

Wreszcie możesz się skupić na jednej rzeczy przez dłuższy czas (nawet jeśli przedtem wywoływała ciarki na plecach); w końcu nie tylko wiesz, co i jak masz zrobić, ale potrafisz to również wyegzekwować od samego siebie; skupienie jest płynne, a nie szarpiące; twoja reakcja na stres traci na rozmiarze; jednocześnie twoja kreatywność i siły przerobowe rosną wprost proporcjonalnie do twojego zdziwienia takim stanem rzeczy.

Często sama “faza” nie jest aż tak odczuwalna, jak ta wszechogarniająca normalność.

Ale korzyści ze stosowania marihuany w ADHD wychodzą daleko poza doraźne działanie. To narzędzie o wyjątkowo rozległym działaniu, które może pomóc naprawić biologiczne dysfunkcje układu endokannabinoidowego, przez które ADHD się rozwija i nabiera na dokuczliwości.

Chodzi głównie o:

• Przywrócenie wrażliwości receptorów CB1: THC naśladuje działanie anandamidu, kiedy wnika do komórek, co u osób z upośledzoną wrażliwością receptorów CB1 może skutkować ich ponownym uwrażliwieniem i poprawą komunikacji na linii CB1 → endokannabinoidy. W ten sposób regulujesz ton endokannabinoidowy w korze przedczołowej, która odpowiada za skupienie i kontrolę impulsów. U pacjentów z ADHD występuje dysfunkcja wspomnianych receptorów, a terapia medyczną marihuaną pomaga w ich “obudzeniu”. 
• Regulacja metabolizmu endokannabinoidów: THC, CBD i CBG działają spowalniająco na enzymy metabolizujące endokannabinoidy. THC i CBD hamują pracę enzymu rozbijającego anandamid, a CBG robi to samo z enzymem odpowiedzialnym za rozkład 2-AG. Dzięki terapii medyczną marihuaną i suplementowaniem pomocniczych kannabinoidów można przywrócić balans pomiędzy poziomem endokannabinoidów w komórkach i we krwi – a tym samym usprawnić funkcje poznawcze i zredukować nadaktywność ruchową.
• Redukcja stanów zapalnych i stresu oksydacyjnego: u osób z ADHD występuje przewlekły podprogowy stan zapalny, który zaburza funkcjonowanie układu endokannabinoidowego. Zarówno kannabinoidy, jak i terpeny z marihuany to silne antyoksydanty, które chronią neurony przed degeneracją i zmniejszają stany zapalne w układzie nerwowym, co przekłada się na lepszą kondycję funkcji wykonawczych.

Czy terapia ADHD medyczną marihuaną ma jakieś skutki uboczne?

O ile dbasz o higienę korzystania z marihuany, stosujesz dobrze dobraną odmianę i suplementujesz CBD lub CBG (albo oba na raz, w formie suszu lub olejku), nie powinieneś odczuwać skutków ubocznych takiej terapii.

Jeśli dopiero zaczynasz z medyczną marihuaną, to ważne, żeby powoli wyczuć swoją idealną ilość zioła, czyli taką, która usprawni funkcjonowanie mózgu, ale nie będzie cię odurzać i przestymulowywać układu dopaminergicznego.

Robiąc to metodą małych kroczków, możesz uniknąć przestymulowania zbyt dużą dawką THC, która u osób z ADHD może zaburzać funkcje poznawcze i wykonawcze, a także uwypuklać lęki, jeśli akurat ADHD idzie w parze z innym problemem psychicznym pokroju nerwicy.

Pacjenci, którzy mają historię dysfunkcyjnej relacji z marihuaną, powinny przede wszystkim dotrzeć najpierw do przyczyny swojego uzależnienia emocjonalnego i rozwiązać ją zanim rozpoczną terapię. Konieczne będzie także przemeblowanie swojego podejścia do konopi z bezpiecznej przystani, do której kiedyś się uciekało – na narzędzie biologiczne, które służy konkretnym celom zdrowotnym i sprzyja głębszej pracy nad sobą.

Więcej na temat higieny korzystania z marihuany dowiesz się z naszych poradników “Jak dawkować zioło” i “Poradnik antylękowy”. W zestawie “Bezpiecznik” możesz je mieć 30% taniej.

Jakie odmiany dla osoby z ADHD?

Wybór odmiany przy ADHD jest chyba największym wyzwaniem jeśli chodzi o terapię medyczną marihuaną. 

W tym przypadku powiedzenie “złe paliłeś” to coś więcej niż tylko powód do tworzenia memów.

To, jaka odmiana będzie dobra dla ciebie, zależy od tego, jakie objawy ADHD dominują w twoim przypadku, jakie jest podłoże samego ADHD (poza tym biologicznym); czy problem leży bardziej w dezorganizacji i braku motywacji do działania, w fizycznej nieporadności spowodowanej nadaktywnością ruchową, czy bardziej brniesz w stronę maxowania dopaminy i równie szybkiego jej zużywania; a może wszystko na raz?

Czy ADHD towarzyszy depresja lub nerwica? A może wpadasz w niekończące się ciągi myślowe, po których twój mózg nie może spowolnić i przez to masz problemy ze snem?

Te wszystkie czynniki mają wpływ na to, jak dana odmiana będzie na ciebie wpływać.

Z własnego doświadczenia i z pracy z ludźmi z ADHD, którzy trafiają do nas na konsultacje, wyłania się mimo wszystko przekrój kwiatów, które zdecydowanie lepiej radzą sobie z tymi cechami mózgu od innych.

Zazwyczaj są to dobrze zbalansowane hybrydy o proporcjach 60/40 lub 40/60 pomiędzy Sativą i Indicą (w zależności od pory dnia). Większa dominacja którejś z tych linii genetycznych sprawdza się zazwyczaj wtedy, gdy konkretne objawy ADHD zaczynają doskwierać ze szczególnym natężeniem.

Z tym, że jeśli nie możesz się zgarnąć do pracy z powodu małej motywacji i rozregulowanej organizacji pracy, to raczej spalenie Pink Kusha czy The Cake ci nie pomoże – podobnie jak inhalacja Jacka Haze’a czy Amnezji, gdy dopaminą zaczyna szarpać w drugą stronę, a ty jesteś jeszcze podprogowo zestresowany i zlękniony.

Jeśli chodzi o odmiany medycznej marihuany dostępne w Polsce, to wśród pacjentów z ADHD prym wiodą:

• Sour Diesel
• MAC 1
• Island Sweet Skunk
• Krypton
• Gorilla Girl
• Jean Guy
• Headband
• Blueberry

Ostatecznie najlepiej będzie skonsultować ten wybór z lekarzem i później wprowadzać ewentualne modyfikacje w terapii na drodze przebytych doświadczeń.

Buch z Tobą!

Bibliografia:

1. Brunkhorst-Kanaan, N., Trautmann, S., Schreiber, Y., Thomas, D., Kittel-Schneider, S., Gurke, R., Geisslinger, G., Reif, A., & Tegeder, I. (2021). Sphingolipid and Endocannabinoid Profiles in Adult Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Biomedicines, 9(9), 1173. https://doi.org/10.3390/biomedicines9091173
2. Martinez Ramirez, C. E., Ruiz-Pérez, G., Stollenwerk, T. M., Behlke, C., Doherty, A., & Hillard, C. J. (2023). Endocannabinoid signaling in the central nervous system. Glia, 71(1), 5–35. https://doi.org/10.1002/glia.24280
3. Zou, S., & Kumar, U. (2018). Cannabinoid Receptors and the Endocannabinoid System: Signaling and Function in the Central Nervous System. International journal of molecular sciences, 19(3), 833. https://doi.org/10.3390/ijms19030833
4. Scotter, E. L., Abood, M. E., & Glass, M. (2010). The endocannabinoid system as a target for the treatment of neurodegenerative disease. British journal of pharmacology, 160(3), 480–498. https://doi.org/10.1111/j.1476-5381.2010.00735.x
5. Cooper, R. E., Williams, E., Seegobin, S., Tye, C., Kuntsi, J., & Asherson, P. (2017). Cannabinoids in attention-deficit/hyperactivity disorder: A randomised-controlled trial. European neuropsychopharmacology : the journal of the European College of Neuropsychopharmacology, 27(8), 795–808. https://doi.org/10.1016/j.euroneuro.2017.05.005
6. Sagredo, O., García-Arencibia, M., de Lago, E. et al. Cannabinoids and Neuroprotection in Basal Ganglia Disorders. Mol Neurobiol 36, 82–91 (2007). https://doi.org/10.1007/s12035-007-0004-3
7. Morris, G., Walder, K., Kloiber, S., Amminger, P., Berk, M., Bortolasci, C. C., Maes, M., Puri, B. K., & Carvalho, A. F. (2021). The endocannabinoidome in neuropsychiatry: Opportunities and potential risks. Pharmacological Research, 170, 105729–105729. https://doi.org/10.1016/j.phrs.2021.105729
8. Greco, R., Demartini, C., Zanaboni, A. M., Tumelero, E., Icco, R., Sances, G., Allena, M., & Tassorelli, C. (2021). Peripheral changes of endocannabinoid system components in episodic and chronic migraine patients: A pilot study. Cephalalgia : an international journal of headache, 41(2), 185–196. https://doi.org/10.1177/0333102420949201
9. Russo E. B. (2016). Clinical Endocannabinoid Deficiency Reconsidered: Current Research Supports the Theory in Migraine, Fibromyalgia, Irritable Bowel, and Other Treatment-Resistant Syndromes. Cannabis and cannabinoid research, 1(1), 154–165. https://doi.org/10.1089/can.2016.0009
10. Chye, Y., Christensen, E., Solowij, N., & Yücel, M. (2019). The Endocannabinoid System and Cannabidiol’s Promise for the Treatment of Substance Use Disorder. Frontiers in psychiatry, 10, 63. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2019.00063
11. Ittiphakorn, P., Erridge, S., Holvey, C., Coomber, R., Rucker, J. J., & Sodergren, M. H. (2023). UK Medical Cannabis Registry: An analysis of clinical outcomes of medicinal cannabis therapy for attention-deficit/hyperactivity disorder. Neuropsychopharmacology reports, 43(4), 596–606. https://doi.org/10.1002/npr2.12400