Jeżeli jest gdzieś we wszechświecie jakaś pokręcona równoległa rzeczywistość, w której korzenne przyprawy rozchodzą się na czarnym rynku, to zimą jesteśmy tam baronami cynamonowymi. Sypie się to u nas worami, jak z dziurawego worka tego Grzesia, co to szedł przez wieś i niósł właśnie worek piasku (ta, pewnie, piasku… Don Gregorio!). My się cieszymy, bo jest więcej słodkich przepisów, a co za tym idzie więcej słodkich kalorii w naszych ciałach, a Wy się będziecie cieszyć, jak zjecie to ciasto. Dziś będzie grana tarta piernikowa z jabłkami, kruszonką i słonym karmelem.

Tarta piernikowa to czysta przyjemność, jeśli chodzi o jej przygotowanie. Głównie dlatego, że ciasto na piernik jest praktycznie bezkonkurencyjnym materiałem do pracowania. Jego elastyczność, idealnie wyważona wilgoć i zbita, wypoczęta masa to cechy, które w kuchni się po prostu kocha. A do tego ten obłędny aromat przypraw korzennych, który otula całe pomieszczenie przez resztę dnia… Normalnie bajka i chata z piernika. Taka okrągła, tartowata chata.

Wiele przepisów powstaje u nas pod wpływem chwili albo podczas spacerów, kiedy robimy sobie taki brejnsztorming dla rozgrzania się do pracy. Są jednak takie przepisy, które tworzymy z sentymentu, kiedy uruchamia się w nas ta część osobowości człowieka, która wieści, że „lepsze jutro było wczoraj”. W tym konkretnym przypadku nostalgia łapie nas przy oglądaniu kątem oka kreskówek z naszego dzieciństwa, gdzie w domach bohaterów królowały kruche ciasta lub placki z jabłkami i wyraźnie zaakcentowanymi wyciętymi wzorami na wierzchu.

Po takim rozmyślaniu, resztę dnia można podsumować w ten sposób:

Ej, zrób ciasto z jabłkami, proszę. Właściwie to błagam, upiecz ciasto, w którym będzie dużo jabłek!

No i zrobiła. A jak Królowa Słodkości zrobi ciasto, to sami wiecie, czego nie ma we wsi. Delikatnie kruche i wilgotne ciasto piernikowe pełni rolę idealnych fundamentów dla jabłkowego wypełnienia otulonego cynamonem i spoczywającego pod majestatyczną kruszonką. Takim ciosem gwarantującym nokaut techniczny w pierwszej rundzie jest polanie tarty piernikowej solonym karmelem, no bo wiecie… jabłka, karmel – przy tym „Romeo & Julia” to tani harlekin.

---

Do przygotowania tarty piernikowej z jabłkami, kruszonką i solonym karmelem przydadzą się:

• okrągła forma do ciasta (ok. 20-22 cm w średnicy),
• średni garnek,
• papier do pieczenia,
• szpatułka,
• nóż szefa kuchni,
• mikser z hakami do wyrabiania ciasta,
• wałek,
• dwie duże miski,
• folia spożywcza.

---

Aż mamy lepkie rączki na myśl o dotykaniu ciasta piernikowego. Do garów!

Składniki:

Tarta piernikowa (spód z ciasta na piernik):

70g płynnego miodu spadziowego

100g brązowego cukru

100g masła

1 łyżeczka startej skórki pomarańczy

3-4 łyżeczki przyprawy piernikowej

1/2 łyżeczki sody oczyszczonej

300g mąki uniwersalnej (typ 480) + więcej do wyrabiania ciasta

1/2 łyżeczki soli

1 małe jajko, roztrzepane

Cynamonowe jabłka:

3 średnie jabłka, pokrojone w półplastry

sok z 1 cytryny

130g brązowego cukru

80g mąki pszennej uniwersalnej (typ 480)

1 łyżeczka mielonego cynamonu

Kruszonka:

50g mąki pszennej uniwersalnej (typ 480)

50g brązowego cukru

1/2 łyżeczki cynamonu

szczypta soli

40g zimnego masła startego na tarce

Ach, ta piernikowa plastelina

Bierzemy do ręki rondelek i stawiamy go na umiarkowanym ogniu. Do środka wkładamy miód, cukier, masło, skórkę z pomarańczy oraz przyprawy. Podgrzewamy całość do momentu, aż cukier zrobi się płynny, przy czym pamiętamy, żeby w miarę często mieszać w rondelku szpatułką.

Zwiększamy ogień i doprowadzamy mieszankę do wrzenia, po czym zdejmujemy naczynie z palnika i dodajemy sodę oczyszczoną.

W tym momencie w rondelku zacznie powstawać piana. To normalne, dlatego nie przejmujemy się i mieszamy jeszcze dalej, aż składniki dokładnie się połączą. Odstawiamy rondelek do wystudzenia na 15 minut.

Do wystygniętej mieszanki wsypujemy mąkę wraz z solą i miksujemy całość dokładnie. Wbijamy do miski jajko, mieszamy raz jeszcze i miksujemy ponownie, aż uzyskamy jednolitą i kleistą masę

Zaczynamy dosypywać więcej mąki i kontynuujemy wyrabianie ciasta piernikowego, aż masa będzie się już tylko delikatnie lepić do dłoni – powinna mimo wszystko sprawnie od nich odchodzić. Kiedy zobaczymy, że ciasto zaczyna zachowywać się jak plastelina, formujemy z niego kulę i owijamy folią spożywczą, odstawiając do lodówki na godzinę.

Po wyjęciu ciasta z lodówki, rozwałkowujemy je na grubość 5 mm i wycinamy z niego okrąg nieco większy, niż forma do ciasta (musimy zostawić miejsce na ściany tarty piernikowej).

Formę wykładamy papierem do pieczenia i wypełniamy ją spodem tak, aby zostawić jeszcze ścianki o wysokości kilku centymetrów.

No i wspaniale, nasza tarta piernikowa ma już spód. Musimy go teraz wstawić do zamrażarki na ok. 20 minut, więc w tym czasie przygotujemy sobie…

… świąteczne jabłuszka

Pokrojone jabłka mieszamy w misce z sokiem z cytryny, cukrem, przyprawami i solą.

Rzucamy je na rozgrzaną patelnię i podsmażamy na średnim ogniu przez kilka minut, mieszając, aż jabłka zmiękną i się skarmelizują. Wtedy wracamy owoce do miski i mieszamy je dokładnie z mąką.

Wyjmujemy spód na tartę z zamrażarki i wypełniamy go skarmelizowanymi jabłkami.

W celu przygotowania kruszonki, ścieramy zimne masło na tarce i zasypujemy je mąką wymieszaną z cukrem i przyprawą piernikową. Następnie zagniatamy to wszystko widelcem, aż do uzyskania odpowiednio grudkowatej konsystencji.

Do kruszonki dodajemy cynamon i modelujemy ją jeszcze w dłoniach, żeby powstała z niej taka masa, jak na zdjęciu.

Teraz nasza tarta piernikowa powinna zostać posypana kruszonką.

Ciasto pieczemy w piekarniku nagrzanym do 160 stopni z termoobiegiem (lub 180 bez) przez 30 minut. Po wyjęciu z piekarnika studzimy tartę do temperatury pokojowej lub do momentu, jak będzie jeszcze tak przyjemnie ciepła, wyjmujemy ciasto z formy i polewamy je solonym karmelem.

Tarta piernikowa z karmelizowanymi jabłuszkami, cynamonową kruszonką i solonym karmelem jest tak cennym wypiekiem, że nawet w tym skrajnie zaślepionym obłędzie odkurzania talerza z resztek ciasta, jakaś cząstka godności ludzkiej upomina się, żeby zostawić chociaż połowę na drugi dzień. Serce rozdziera się w ryku przepełnionym paniką, ale rozum wie, że to bardzo mądra decyzja – bo ciasto się przegryzie, a my przegryziemy je z waniliowymi lodami.

Szach mat, serce.