Medyczna marihuana da nową jakość życia kobietom z endometriozą?

Związek między medyczną marihuaną a redukcją ostrości endometriozy jest coraz bardziej wyraźny. Najnowsze badanie na ten temat stawia śmiałe wnioski: marihuana jest skuteczna w leczeniu wszystkich objawów endometriozy i ma wyraźny wpływ na poprawę ich jakości życia.

Szacuje się, że co 10 kobieta na świecie w wieku rozrodczym cierpi na endometriozę.

W Polsce ten odsetek może wynosić nawet 15%.

Endometrioza powoduje ostry ból miednicy, problemy z przewodem pokarmowym i intensyfikację bólu menstruacyjnego.

Nieleczona może prowadzić do niepłodności i dysfunkcji pozostałych układów, zwłaszcza jeśli choroba przenosi się na inne organy.

Do tej pory kobiety z endometriozą mogły polegać jedynie na konwencjonalnych środkach przeciwbólowych — NSAID, opioidy, leki sterydowe — w radzeniu sobie z objawami.

Dziś mamy coraz więcej przesłanek, że konopie mogą nie tylko skutecznie łagodzić objawy endometriozy, ale również docierać do przyczyny choroby.

Zobaczmy, co na ten temat mówią najnowsze odkrycia badaczy z zakresu ginekologii.

Co to jest endometrioza?

Endometrioza jest zapalną chorobą ginekologiczną, która charakteryzuje się namnażaniem się tkanek obecnych w endometrium (wyściółce macicy) i przenoszeniem ich poza macicę.

Najczęściej tkanki przenoszą się do jajowodów, jajników i dookoła szyjki macicy. Mogą też dotrzeć wyjść poza region miednicy, np. Do jamy brzusznej lub przepony.

Przyczyna endometriozy

Nagromadzanie się wspomnianej tkanki wywołuje reakcję zapalną, która prowadzi do bólu i powstawania zrostów powodujących dalszy dyskomfort.

Ta niepotrzebna warstwa reaguje na te same zmiany hormonalne, co zdrowe endometrium; zatem choroba może się zaostrzać w szczególnych momentach cyklu menstruacyjnego, zwłaszcza przed i podczas okresu.

Nie ustalono jednej konkretnej przyczyny endometriozy. Jest kilka teorii na ten temat, np.:

• Dysfunkcja w transporcie krwi i limfy: tkanki endometrialne są wtedy przenoszone do innych części ciała przez krew i układ limfatyczny, w podobny sposób, jak komórki rakowe rozprzestrzeniają się po organizmie.
• Komplikacje po zabiegu chirurgicznym: komórki endometrialne mogą przyczepiać się do pozostałych części ciała po zabiegach chirurgicznych, np. po cesarskim cięciu lub histerektomii.
• Miesiączkowanie wsteczne: jest to dysfunkcja menstruacyjna, w której tkanka endometrialna  wędruje do jajowodów i jamy brzusznej zamiast opuszczać ciało podczas okresu.
• Obciążenie genetyczne: w niektórych rodzinach ryzyko zachorowania na endometriozę może być większe, co sugeruje możliwy związek genetyczny.
• Transformacja komórkowa: niektóre komórki w ciele mogą zmienić się w komórki endometrialne i zacząć rosnąć poza endometrium.
• Wysoki poziom estrogenu: dieta powodująca dominację estrogenu, spożycie alkoholu, antykoncepcja hormonalna oparta na estrogenie — one też mogą wpływać na ryzyko zachorowania i zaostrzać objawy podczas rzutów choroby.

Objawy endometriozy

Do najczęstszych objawów endometriozy należą:

• Bolesne miesiączki ze skurczami sięgającymi aż do żołądka, z uwzględnieniem dolnego odcinka pleców.
• Ból podczas seksu
• Wyjątkowo obfite krwawienie podczas okresu
• Ogólne zmęczenie i brak energii
• Rozwolnienie lub zatwardzenie podczas miesiączkowania

Kobiety różnie przechodzą endometriozę i nie u wszystkich może występować każdy z objawów. Sama bolesna miesiączka też nie jest predyktorem endometriozy, choć jeśli ból jest wyjątkowo silny, to warto zbadać się pod tym kątem.

Jak marihuana może pomagać w leczeniu endometriozy?

W najbardziej złożonym badaniu na temat marihuany i endometriozy przeprowadzonym do tej pory, autorzy odkryli, że konopie indyjskie okazały się skuteczne (w różnym stopniu) w zwalczaniu wszystkich objawów endometriozy, od bólu miednicy, przez problemy żołądkowe, aż po komplikacje natury psychicznej (np. depresja, bezsenność) (1).

Biorąc pod uwagę, że w 2022 roku opublikowano ponad 4000 badań nad medycznym zastosowaniem marihuany (różnych wariantów, THC i CBD, oraz różnych metod spożycia), jakoś nas to nie dziwi.

Zwłaszcza, że marihuana ma silne działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe i antyoksydacyjne, co książkowo wpisuje się w profil objawów endometriozy.

Kolejna ciekawostka: układ endokannabinoidowy powiązano z patofizjologią kilkunastu chorób zapalnych, w tym z endometriozą.

Szczególnie silny związek wykryto między dysfunkcją układu endokannabinoidowego a intensywnością bólu podczas rzutów choroby.

Wniosek nr 1: konopie skuteczne w zwalczaniu wszystkich objawów endometriozy

Pacjentki z endometriozą zgłosiły poprawę we wszystkich objawach swojej choroby. Najczęściej zgłaszano szybką ulgę w bólu dzięki inhalacji — kobiety paliły lub waporyzowały zioło — oraz poprawę nastroju.

W tym zakresie inhalacja okazała się skuteczniejsza od produktów doustnych w postaci olejków i jedzenia.

I tu przechodzimy do drugiego wniosku.

Wniosek nr 2: jedzenie z ziołem lepsze na mniej typowe objawy

Produkty podawane drogą doustną okazały się skuteczniejsze w zwalczaniu objawów dotyczących pracy przewodu pokarmowego (ból żołądka, utrata apetytu, nudności i wymioty, zatwardzenie, biegunki).

Tego typu preparaty sprawdziły się również lepiej w problemach związanych z nastrojem, co badacze przypisują większej zawartości CBD w ich składzie.

Wniosek nr 3: kobiety najczęściej korzystają z marihuany do leczenia bólu

Wśród kobiet z endometriozą:

• 42% używało marihuany do redukcji bólu
• 15,2% wykorzystywało ją do leczenia problemów żołądkowych
• 14,9% łagodziło marihuaną skurcze
• 13,9% korzystało z konopi do redukcji nudności
• 13,2% stosowało je w depresji

Wniosek nr 4: inhalacja najpopularniejszą metodą spożycia

Aż 40,6% pacjentek waporyzowało konopie.

Na drugim miejscu (25,9%) pojawiło się palenie.

25% kobiet z endometriozą przyjmowało olejek z marihuany.

Natomiast nalewki, spraye, koncentraty i kapsułki stanowiły mniej niż 5% produktów.

Jak marihuana działa na endometriozę?

Wcześniej wspominaliśmy, że w patofizjologię endometriozy zaangażowany jest układ endokannabinoidowy (2).

Czyli nasza nadrzędna sieć do regulacji homeostazy w całym organizmie.

Jednym z komponentów tego układu są receptory CB1 obecne głównie w centralnym układzie nerwowym i mózgu.

Badacze zajmujący się ginekologią odkryli niedawno, że czuciowe i współczulne włókna nerwowe powstają w miejscach rozrostu tkanki endometrialnej, uwrażliwiając ją na ból.

Te włókna są wyjątkowo bogate w receptory CB1 — więc można je modulować własnymi endokannabinoidami lub kannabinoidami z konopi.

Zresztą nie tylko włókna; neurony, które je wypuszczają, mają w sobie równie pokaźne skupiska receptorów CB1.

Istnieją też dowody na to, że kobiety z endometriozą mają większy poziom endokannabinoidów we krwi, a mniejsze stężenie receptorów CB1, co powoduje dysfunkcje w kontroli sygnałów bólowych przez układ endokannabinoidowy.

Pozostałe badania nad wpływem marihuany na endometriozę

Autorzy powyższego badania zakończyli swoją pracę wezwaniem do pilnego rozpoczęcia badań klinicznych nad zastosowaniem medycznej marihuany w leczeniu endometriozy.

Jednak to nie pierwsze tego typu przesłanki o skuteczności konopi.

Dwa badania na zwierzętach zapoczątkowały zainteresowanie tematem:

1. W pierwszym badaniu odkryto, że dawka 2 mg THC/kg podawana szczurom przez 28 dni zahamowała powstawanie guzów endometrialnych (3).
2. W drugim badaniu autorzy przyjrzeli się, jak CBD działa na endometriozę. Doszli do wniosków, że właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne CBD – a także jego dobry profil bezpieczeństwa – sprawiają, że może stanowić nowoczesną formę leczenia endometriozy (4).

Mamy jeszcze dwa badania obserwacyjne na kobietach:

1. W pierwszej pracy przeanalizowano dane z Australii od pacjentek z endometriozą w grupie wiekowej 18-45. 56% badanych zgłosiło redukcję dotychczasowych leków przynajmniej o połowę. Największą poprawę odnotowano w poziomie bólu i jakości snu. Pacjentki również rzadziej doświadczały nudności i wymiotów. Skutki uboczne wystąpiły u 10% badanych i oceniono je jako “łagodne” (5).
2. W badaniu z 2019 roku przyjrzano się pacjentkom, które stosowały konopie na endometriozę i oceniono, że zioło było bardzo – a przynajmniej umiarkowanie – skuteczne w 75,9% przypadków. Ok. ⅓ respondentek przyznała się do stosowania CBD w ramach suplementacji. W tej grupie ponad połowa oceniła działanie produktów CBD jako skuteczne (6).

Skutki uboczne marihuany w leczeniu endometriozy

Nie istnieją badania kliniczne, które oceniłyby profil działań niepożądanych marihuany u pacjentek z endometriozą.

Mamy natomiast dane z powyższych badań, w których pacjentki zgłaszały kilka łagodnych efektów ubocznych.

Dotyczą one głównie początkujących pacjentek o niższej tolerancji i obejmują problemy z koncentracją i selektywną pamięć krótkotrwałą, zaburzenia koordynacji, duży przypływ apetytu, przyspieszone bicie serca, uczucie dezorientacji, suchość w ustach, czerwone oczy i zmęczenie.

POWIĄZANE: JAK MARIHUANA WPŁYWA NA MÓZG?

ZOBACZ TEŻ: JAK MARIHUANA WPŁYWA NA PAMIĘĆ?

Pod opieką lekarza da się tak wypracować ilość konopi, żeby zminimalizować ich wystąpienie, a po przyzwyczajeniu organizmu — wyeliminować.

Warto też zapytać lekarza o interakcje z innymi lekami, jeśli takie przyjmujesz. Kannabinoidy wchodzą w interakcję z wieloma środkami farmakologicznymi, więc istnieje ryzyko interakcji i tzw. Krzyżowych działań niepożądanych.

Gdzie szukać lekarza, który przepisze medyczną marihuanę na endometriozę?

Możesz zapytać o to swojego ginekologa. Jeśli będzi miał na ten temat wiedzę i nie będzie uprzedzony/a, to nie powinno być problemu z uzyskaniem recepty.

W przypadku odmowy lub stygmatyzującego traktowania, możesz udać się do jednej z klinik konopnych, które specjalizują się w terapiach medyczną marihuaną.

Na Strefie Pacjenta możesz wybrać jedną z dwóch klinik:

• Green Doctor
• Medicante

Jeśli lekarz nie zobaczy wyraźnych przeciwwskazań, terapię można rozpocząć już na pierwszej wizycie.

Gdzie znaleźć produkty CBD do wsparcia leczenia endometriozy medyczną marihuaną?

Ważne, żeby produkty CBD były wolne od pestycydów, metali ciężkich i rozpuszczalników.

Inaczej może dojść do kumulatywnego zatrucia powyższymi związkami przy długotrwałej suplementacji.

Ważne, żeby producent, u którego wybierasz olejek CBD lub inny produkt, przedstawił aktualne wyniki badań dotyczące konkretnej partii produktu.

ZOBACZ: JAK CZYTAĆ CERTYFIKATY PRODUKTÓW CBD?

Analiza laboratoryjna powinna zawierać informacje o składzie chemicznym próbki i o testach na czystość, z informacją, czy partia je przeszła.

TUTAJ znajdziesz produkty CBD (wraz ze zniżkami), z których sami od kilku lat korzystamy i możemy je z czystym sumieniem polecić.

Medyczna marihuana w leczeniu endometriozy: podsumowanie

Medyczna marihuana ma wyraźne zastosowanie w leczeniu endometriozy. Najnowsze badania nie pozostawiają złudzeń: konopie indyjskie skutecznie radzą sobie z redukcją wszystkich objawów choroby. 

Dodatkowo mogą pomagać w kontroli jej przebiegu poprzez wsparcie układu endokannabinoidowego, który jest zaangażowany w patofizjologię endometriozy.

Zarówno badania na zwierzętach, jak i próby przedkliniczne na kobietach pokazały, że stosowanie marihuany w leczeniu endometriozy to nie jest kolejny wymysł wyssany z palca.

Pod okiem lekarza, z odpowiednią odmianą, dawkowaniem i informacjami na temat prawidłowego stosowania, leczenie endometriozy medyczną marihuaną może być bezpieczne, a ewentualne skutki uboczne — minimalne.

Przede wszystkim konopie powiązano w dotychczasowych badaniach z poprawą jakości życia pacjentek z endometriozą. Oby jak najwięcej pacjentek — i jak najwcześniej — miało świadomość tej drogi leczenia.

Źródła:

1. Sinclair J, Collett L, Abbott J, Pate DW, Sarris J, Armour M. Effects of cannabis ingestion on endometriosis-associated pelvic pain and related symptoms. PLoS One. 2021 Oct 26;16(10):e0258940. doi: 10.1371/journal.pone.0258940. PMID: 34699540; PMCID: PMC8547625.
2. Dmitrieva, N., Nagabukuro, H., Resuehr, D., Zhang, G., McAllister, S. L., McGinty, K. A., Mackie, K., & Berkley, K. J. (2010). Endocannabinoid involvement in endometriosis. Pain, 151(3), 703–710. https://doi.org/10.1016/j.pain.2010.08.037
3. Escudero-Lara, A., Argerich, J., Cabañero, D., & Maldonado, R. (2020). Disease-modifying effects of natural Δ9-tetrahydrocannabinol in endometriosis-associated pain. eLife, 9, e50356. https://doi.org/10.7554/eLife.50356
4. S.B Okten, C Cetin, O.E Tok, E.M Guler, S Islek, P Ozcan, C Ficicioglu, O-307 Cannabidiol as a potential novel treatment for endometriosis by its anti-inflammatory and anti-oxidative effects in an experimental rat model, Human Reproduction, Volume 37, Issue Supplement_1, July 2022, deac105.104, https://doi.org/10.1093/humrep/deac105.104
5. Sinclair, J., Smith, C. A., Abbott, J., Chalmers, K. J., Pate, D. W., & Armour, M. (2020). Cannabis Use, a Self-Management Strategy Among Australian Women With Endometriosis: Results From a National Online Survey. Journal of obstetrics and gynaecology Canada : JOGC = Journal d’obstetrique et gynecologie du Canada : JOGC, 42(3), 256–261. https://doi.org/10.1016/j.jogc.2019.08.033
6. Reinert, E.A. and M. Hibner. (2019). Self-Reported Efficacy of Cannabis for Endometriosis Pain. Open Communications 18: Endometriosis, 26(7).