Badania pokazują, że nawet regularne korzystanie z marihuany – o ile odbywa się zgodnie z prawidłowymi wzorcami użytkowania – nie wpływa negatywnie na pamięć. Mimo to, nie brakuje głosów, że marihuana robi “dziury w mózgu” i pogarsza procesy pamięciowe.
Wpływ marihuany na pamięć… Nie ma, zdaje się, bardziej niezrozumianego i jednocześnie kontrowersyjnego tematu wokół tej rośliny.
Przez lata na ten temat pokutowały szkodliwe mity. Zresztą, po co ten czas przeszły? One nadal tu są.
Jest to o tyle trudny temat, że przekonania, których nabrało wiele specjalistów od zdrowia psychicznego, oparte są na szeregu półprawd, które podciągane są pod z góry założoną tezę i tworzą “prawdę ostateczną” — według której marihuana uszkadza pamięć, czyli (innymi słowy) robi dziury w głowie.
Tymczasem jest zupełnie odwrotnie.
Najnowsze badania wskazują, że wpływ marihuany na pamięć jest co najwyżej neutralny, a od pewnego wieku może być pozytywny, o ile mamy rozwinięte prawidłowe wzorce korzystania.
Oczywiście w przypadku nadużywania marihuany; ciągłego przeskakiwania swojej tolerancji; w skrócie, korzystania dla samego “zjarania się” – może ona negatywnie wpływać na naszą sprawność poznawczą.
Jest to jednak efekt krótkotrwały i, z klinicznego punktu widzenia, nieistotny.
Dotyczy też głównie odmian bogatych w THC i ubogich w CBD.
Dzisiaj dowiesz się wszystkiego o tym, jak marihuana wpływa na pamięć.
PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ: JAK MARIHUANA WPŁYWA NA MÓZG?
Wpływ marihuany na pamięć: streszczenie
- Marihuana nie uszkadza pamięci. Jest to niemożliwe z biologicznego punktu widzenia, ponieważ marihuana jest źródłem antyoksydantów, substancji przeciwzapalnych i związków neuroprotekcyjnych. Redukcja stresu oksydacyjnego, stanów zapalnych, a także ochrona neuronów i stymulacja formowania się nowych połączeń nerwowych chroni wręcz mózg i pomaga dbać o sprawność poznawczą.
- Doraźny wpływ marihuany na pamięć zależy od dawki i tolerancji. Podczas odurzenia mogą występować problemy z pamięcią krótkotrwałą lub zgubienie wątku podczas opowiadania historii. Natomiast przy odpowiednio niskich dawkach lub wyrobionej tolerancji na THC, te efekty nie są odczuwalne, gdy pozostajesz pod wpływem marihuany.
- Nawet regularne korzystanie, o ile nie opiera się o wzorce problemowe, nie wpływa negatywnie na pamięć. Badania eksperymentalne pokazują, że regularni użytkownicy marihuany nie przejawiają problemów z zapamiętywaniem i pamięcią operacyjną. Na poziomie behawioralnym nie widać różnicy pomiędzy nimi, a osobami, które z marihuany nie korzystają. Jedynie na testach z elektrodami można było zaobserwować większe zużycie zasobów poznawczych u użytkowników.
- Problemowe korzystanie z marihuany może negatywnie wpływać na pamięć krótkotrwałą. Wynika to bezpośrednio z chronicznego przestymulowania receptorów CB1 w mózgu w celu ciągłego odurzania się. Może to powodować spadek koncentracji, gubienie wątku podczas rozmowy i ogólnie pogorszone funkcjonowanie pamięci krótkotrwałej. Są to zmiany wyłącznie krótkotrwałe i powinny ustąpić do kilku dni po odstawieniu konopi indyjskich.
Czy marihuana uszkadza pamięć? (dziury w mózgu po marihuanie)
Nie.
Jest to niemożliwe z biologicznego punktu widzenia – i mamy na to prosty dowód, twardy niczym postaci z filmów kina akcji z lat 80tych.
Dlaczego marihuana nie może uszkadzać pamięci?
Główne związki w konopiach indyjskich, czyli kannabinoidy — w tym THC i CBD — i terpeny mają właściwości (1):
- Antyoksydacyjne
- Przeciwzapalne
- Neuroprotekcyjne
Do tego zarówno THC, jak i CBD, biorą udział w neurogenezie, czyli formowaniu nowych połączeń nerwowych w mózgu (2).
Jeśli ktoś korzysta z czystych konopi indyjskich – bez pestycydów, metali ciężkich i chemicznych dodatków – nie ma szans, żeby marihuana uszkadzała mózg i negatywnie wpływała na pamięć oraz procesy poznawcze.
No bo jak może?
Skoro jej główne związki chronią mózg przed stresem oksydacyjnym, mogą redukować stany zapalne w mózgu, chronią neurony przed degeneracją, i do tego pomagają tworzyć nowe połączenia nerwowe.
Teraz kilka faktów:
- Najnowsze badania wskzaują, że marihuana może przeciwdziałać rozwojowi demencji, a w przypadku jej wystąpienia, spowolnić postęp (3, 4).
- Kannabinoidy mogą być skuteczne w leczeniu objawów chorób Alzheimera, Parkinsona i Huntingtona (5).
- U osób starszych marihuana spowalnia procesy neurodegeneracyjne (6).
- Z kolei u pacjentów z PTSD marihuana może pomóc w “zapominaniu” traumatycznych wspomnień; w fachowym języku to się nazywa zapobieganie rekonsolidacji (7).
Mamy dwa mechanizmy, które z jednej strony wspierają procesy poznawcze i chronią neurony, a z drugiej sprawiają, że w niektórych przypadkach mózg nabiera selektywności w przywoływaniu wspomnień (to jest ważna informacja dla dalszej części artykułu, zapamiętaj ją).
Układ endokannabinoidowy zawsze dąży do osiągnięcia homeostazy, a jego aktywacja i modulacja przy użyciu fitokannabinoidów może mu tę równowagę osiągnąć szybciej.
Od czego zależy wpływ marihuany na pamięć?
Wpływ marihuany na pamięć zależy od:
- Wieku
- Ogólnego stanu zdrowia
- Stopnia deficytów endokannabinoidowych
- Wzorców korzystania z marihuany
- Współwystępowania innych substancji psychoaktywnych
Dlatego w ostatnich badaniach, np. nad wpływem marihuany na motywację, zwraca się uwagę na czynniki zakłócające w postaci tytoniu i alkoholu, oceniając bezpośrednie efekty zioła.
W obszarach mózgu odpowiadających za funkcje poznawcze (hipokamp, ciało migdałowate i nowa kora), występują znaczne skupiska receptorów CB1, które THC bezpośrednio aktywuje.
Regularna ekspozycja na THC, zwłaszcza w nadmiarze, może prowadzić do zmiany objętości i funkcjonowania tych obszarów — a więc wpływać na funkcjonowanie pamięci.
Jak marihuana wpływa na pamięć długotrwałą?
Marihuana nie wpływa negatywnie na pamięć długotrwałą (8).
Jest to rodzaj pamięci odpowiadający za przechowywanie informacji przez długi czas, czyli wspomnień, które jesteś w stanie przywołać przez lata.
Nawet regularne korzystanie z marihuany nie sprawi, że zapomnisz, kiedy twoja mama ma urodziny, ile lat ma twoje dziecko (lub kot) albo kiedy miały miejsce inne ważne wydarzenia z twojego życia.
PRZECZYTAJ: JAK MARIHUANA MOŻE POMAGAĆ OSOBOM STARSZYM?
Jak marihuana wpływa na pamięć krótkotrwałą?
Tutaj wjeżdżamy na lodowisko. Najwięcej zastrzeżeń na temat tego, jak marihuana wpływa na pamięć, dotyczy pamięci krótkotrwałej i operacyjnej.
Pamięć krótkotrwała to ta, która określa twoją zdolnośc do zapamiętywania małych fragmentów informacji i trzymania ich w stanie gotowości przez bardzo krótką chwilę.
Przykład?
Ktoś podaje ci numer telefonu i musisz go zapamiętać. Jeśli masz dobrą pamięć krótkotrwałą, to przywołanie ciągu cyfr nie będzie stanowiło problemu w pożądanym momencie.
A pamięć operacyjna?
Dzięki niej informacje z pamięci krótkotrwałej mogą być systematyzowane, koordynowane i okntrolowane. Mówiąc językiem prostym, pamięć operacyjna pozwala ci dobrze przyswajać, nadzorować i wydobywać informacje.
W jeszcze większym skrócie — odpowiada za procesy związane z uczeniem się.
A teraz do brzego. Zobaczmy, jak marihuana wpływa na pamięć krótkotrwałą i operacyjną w sposób doraźny i długofalowy.
Doraźne działanie marihuany na pamięć krótkotrwałą
Załóżmy, że korzystasz z zioła poraz pierwszy i udało ci się osiągnąć euforyczny stan pt. “Zjarałem się”.
To oznacza, ze THC na tyle mocno aktywowało receptory CB1 w mózgu, że uruchomiły się konkretne procesy odpowiadające za to, że inaczej odczuwasz zmysły, czas ulega zakrzywieniu, a twój stan skupia się na “tu i teraz”, ponieważ jest ci błogo i przyjemnie.
Mózg po prostu “stwierdza”, że nie będzie się kłopotać zapamiętaniem “jakichś tam informacji” (9).
To własnie dlatego marihuana może pomagać pacjentom z PTSD.
Są wtedy w stanie utrzymać się “w chwili”, a ich mózg nie krąży po meandrach wspomnień, wyszukując tych traumatycznych.
Co ciekawe, osoby z PTSD mają też trudności ze zjaraniem się, ponieważ THC skupia się na blokadzie rekonsolidacji traumy i może go “nie wystarczać” na odpowiednią stymulację receptorów CB1.
ZOBACZ: DLACZEGO MARIHUANA NA MNIE NIE DZIAŁA?
Pamiętasz z poprzednich sekcji? Równowaga.
Jak bada się wpływ marihuany na pamięć roboczą i krótkotrwałą?
W badaniach nad doraźnym wpływem marihuany na oba typy pamięci zazwyczaj podaje się uczestnikom określoną dawkę zioła i każe im się później wykonać zadanie angażujące pamięć krótkotrwałą i operacyjną.
Wykorzystuje się do tego testy, w których uczestnik ma przed oczami jakiś wzór, a następnie – z delikatnym opóźnieniem – jest proszony o wybranie, który z później podanych podobnych wzorów jest dokładnie tym, co widział na pierwszym obrazku.
W wyniku tych eksperymentów, naukowcy doszli do wniosku, że odurzenie THC może niegatywnie wpływać na funkcjonowanie pamięci roboczej i epizodycznej.
Podobnie w jednym badaniu z Proceedings of the National Academy of Sciences, autorzy odkryli, że osoby odurzone konopiami indyjskimi są bardziej podatne na formowanie fałszywych wspomnień (10).
Według różnych źródeł, wpływ odurzenia marihuaną na oba rodzaje pamięci powinien ustąpić po 2 godzinach od ustania efektu zmiany świadomości.
Z kolei w ciągu 24–48 godzin, wszelkie objawy powinny zupełnie ustać.
W badaniu klinicznym z 2002 roku stwierdzono, że pomimo negatywnego wpływu na pamięć krótkotrwałą i operacyjną, odurzenie THC nie zaburza umiejętności do odtwarzania istniejących już wspomnień (11).
Od czego zależy wpływ marihuany na pamięć krótkotrwałą?
Jest wiele czynników mogących zmieniać to, jak nasza pamięć funkcjonuje pod wpływem marihuany.
Te są najważniejsze:
Dawka
Cały czas do tej pory skupialiśmy się na wpływie marihuany na pamięć w momencie odurzenia.
Natomiast u osób z wysoką tolerancją lub użytkowników stosujących mniejsze dawki – bądź mikrodawkujących (12) –, efekt odurzenia w ogóle nie występuje, ponieważ receptory kannabinoidowe CB1 przyzwyczajają się do konkretnej podaży THC.
Gdy nie są wystarczająco aktywowane, efekt “zjarania się” nie pojawia się, a co za tym idzie, oba typy pamięci nie ulegają zakłóceniu pod wpływem.
Tolerancja i nawyki korzystania
Przed chwilą zahaczyliśmy o tolerancję, to teraz rozwińmy temat.
Tolerancja rozwija się wraz z regularnym korzystaniem marihuany. Receptory CB1 przywykają do tych samych ilości zioła na drodze uniewrażliwiania, co wcale nie blokuje odczuwania korzyści terapeutycznych z medycznego używania marihuany.
PRZECZYTAJ: JAK ZMNIEJSZYĆ TOLERANCJĘ NA THC?
Tolerancja jest więc z gruntu czymś neutralnym. Może być wykorzystana pozytywnie – jak w powyższym przykładzie – albo negatywnie.
Co to znaczy negatywnie?
To znaczy, że ktoś stopniowo pali więcej i więcej, i więcej, bo zależy mu na stanie błogiej euforii. To się, co prawda, rzadko zdarza, bo dzisiejsi użytkownicy marihuany korzystają z zioła bardziej świadomie i mało który regularny palacz robi to, żeby się zjarać.
Taki stan po prostu przeszkadza w normalnym funkcjonowaniu na co dzień i jest skrajnością.
A każde skrajności są złe.
W przypadku negatywnych nawyków wokół marihuany, trzeba się liczyć z negatywnymi skutkami ubocznymi w postaci krótkotrwałych zaburzeń koncentracji, pamięci krótkotrwałej i szybkości reakcji.
PRZECZYTAJ: CAŁA PRAWDA O UZALEŻNIENIU OD MARIHUANY
Geny
Geny też mogą grać rolę we wpływie marihuany na pamięć krótkotrwałą (13). Naukowcy badający związek pomiędzy poszczególnymi genami a korzystaniem z konopi odkryli, że mutacja w jednym takim genie może modulować działanie THC na pamięć, co wyjaśniałoby, dlaczego wnioski są momentami tak sprzeczne pomiędzy poszczególnymi badaniami.
Odmiana marihuany
Do tego przejdziemy niedługo, ale w dużym skrócie: odmiana, z której korzystasz, ma znaczący wpływ na to, jak marihuana będzie działała na twoją pamięć.
Jeśli w twoim szczepie jest więcej CBD – bądź gdy mieszasz marihuanę z suszem CBD – to możesz w ogóle nie doświadczać tych skutków ubocznych.
Ta blokada w kierunku THC będzie tym bardziej spotęgowana, im więcej pinenu będzie w twoich kwiatkach.
Pinen to terpen o leśnym zapachu, poprawiający pamięć i koncentrację, a jednocześnie będący w stanie hamować negatywny wpływ dużych dawek THC na pamięć.
PRZECZYTAJ: CZYM SIĘ RÓŻNI MEDYCZNA MARIHUANA OD REKREACYJNEJ?
Jaki jest długotrwały wpływ regularnego korzystania z marihuany na pamięć?
Tu się zaczyna akrobacja na miarę Top Guna.
To, co zazwyczaj usłyszysz o marihuanie w kontekście jej potencjalnych skutków ubocznych, to to, że regularne użytkowanie ogłupia i zostawia dziury w pamięci – i że jest to “dobrze znany fakt”.
No tak średnio, byśmy powiedzieli.
Są dwa powody, dla których to stwierdzenie jest nadużyciem.
Po pierwsze, jak już wiesz, w ziole nie ma związków o własciwościach będących w stanie trwale uszkodzić mózg.
Po drugie – i to się wiąże z pierwszym – badacze skupiający się na wpływie marihuany na iloraz inteligencji, wskazują na bardzo ważną rzecz (14). Gdyby marihuana bezpośrednio obniżała iloraz inteligencji, musiałoby dochodzić do innych, również nieodwracalnych deficytów w pozostałych obszarach poznawczych.
A takich nie stwierdzono do tej pory.
Historia pewnego kontrowersyjnego badania
Stereotyp zapominalskiego użytkownika marihuany został utrwalony przez jedno badanie z 2016 roku, które pomimo dość osobliwej metodyki, szturmem zdobyło nagłówki pierwszych stron amerykańskich gazet (15).
Projekt obejmował analize nawyków korzystania z marihuany na próbie 3400 Amerykanów na przestrzeni 25 lat.
Okazało się, ze osoby, które codziennie korzystały z marihuany przez 5 lat lub więcej, miały gorsze wyniki na testach zapamiętywania słów niż osoby niekorzystające bądź używające marihuany z mniejszą regularnością.
Jeden z magazynów, Seattle Times, zrobił z tego badania sensację, wysmarowując tytuł brzmiący:
“Regularne spożywanie marihuany może na stałe uszkodzić pamięć, jak pokazuje badanie”.
A co dokładnie odkrył zespół badawczy?
To, że najbardziej zagorzali użytkownicy zapamiętywali na teście średnio 8,5 z 15 słów, podczas gdy ci, którzy korzystali okazjonalnie, zapamiętywali ich… 9.
O całe pół słowa!
No faktycznie, obrażenia, jak z Polski do Pakistanu. Marsz żałobny po pamięci krótkotrwałej słychać na całym świecie i we wszystkich innych wymiarach.
Autorzy przyznali, że choć różnica nie jest istotna, to WYDAJE IM SIĘ, że ubytki mogłyby postępować w przyszłości, jeśli spożycie utrzymmywałoby się na tym samym poziomie.
A ponieważ 8% badanych spełniało kryteria jako “heavy users”, nie dało się tego potwierdzić w tym badaniu.
Co więcej, ci sami użytkownicy nie wykazali negatywnych zmian w innych obszarach poznawczych, jak np. Skupienie i szybkość przetwarzania informacji.
Jak codzienne spożycie marihuany wpływa na pamięć krótkotrwałą: co mówią analizy badań?
Koronnym argumentem przeciwko regularnemu korzystaniu z marihuany jest to, że ta rzekomo upośledza funkcjonowanie hipokampu i ciała migdałowatego, więc musi uszkadzać pamięć krótkotrwałą.
I ponownie, “jest do bardzo dobrze znany fakt”.
Czyżby?
To weźmy teraz pod lupę analizę 209 badań nad wpływem konopi indyjskich na funkcjonowanie mózgu (16).
W tej analizie jest osobny rozdział o działaniu konopi bogatych w THC.
Oto kilkanaście cytatów, które dobrze pokazują, jaki jest obecny stan wiedzy na ten temat:
“W większości badań oraz ich przeglądów pomiędzy 1976 a 2002 rokiem, wykazano nieścisłości w wynikach dotyczących wpływu marihuany na strukturę mózgu”.
“Choć jedno badanie wykazało brak znacznych różnic w rozmiarze hipokampu pomiędzy 22 regularnymi użytkownikami marihuany i 26 abstynentami, w niektórych badaniach odkryto zmniejszoną objętość hipokampu i ciała migdałowatego.”
“Ponadto, jedno długie badanie na 20 regularnych użytkownikach konopi, którzy palili częściej niż 5 razy w tygodniu, nie wykazało zniekształceń w objętości hipokampu w stosunku do grupy kontrolnej, zarówno na starcie, jak i 39 miesięcy po jego zakończeniu.”
“Inne prace wskazują na to, że do anomalii w kształcie i objętości hipokampu może dochodzić u użytkowników uzależnionych, ale niekoniecznie u tych, którzy nie wykazują objawów uzależnienia.”
“Niedawne odkrycia wskazują na zmiany w strukturze hipokampu przy intensywnym korzystaniu z marihuany w wieku nastoletnim, które mogą zostać z nami jeszcze w życiu dorosłym. Choć do takich wniosków doszło podczas oceny retrospektywnej, wyniki wskazują na potrzebę dalszych badań, które będą śledzićsledzić te zmiany w czasie rzeczywistym.”
“Jedno badanie na uczestnikach wkraczających w dorosłość odkryło większą masę istoty szarej u 20 rekreacyjnych użytkowników konopi względem 20 uczestników z grupy kontrolnej (…) Jednak niedawne duże badanie dwóch australijskich populacji (…) nie wykazało takich różnic pomiędzy grupą konopną a grupą kontrolną.”
“W międzynarodowym badaniu użytkowników konopi nie odkryto zmian w morfologii ich kory mózgowej. Co prawda trzy badania wskazały na mniejszą objętość płatapłatu czołowego wśród osób korzystających z marihuany, ale trzy inne badania tego nie dowiodły.”
“Chociaż większość jakościowych badań wykorzystujących neuroobrazowanie strukturalne zbadało już wpływ intensywnego, długotrwałego korzystania z konopi na pamięć, najnowsza analiza wykazała, że 46 nastolatków, które korzystały okazjonalnie, miały większą objętość istoty szarej po obu stronach płata skroniowego, w korze tylnego zakrętu obręczy, zakręcie językowatym i móżdżku. Autorzy zaproponowali, że pomimo tego, iż korzystanie z konopi było do tej pory głównie kojarzone ze zmniejszeniem objętości tych obszarów, dotychczasowe wyniki opierały się na neuroobrazowaniu mózgów uczestników, którzy mieli też bogatą historię z intensywnym wykorzystaniem innych substancji”.
I na koniec wisienka na torcie – prosto z National Institue of Drug Abuse:
“Badania korzystające z technik neuroobrazowania struktury ludzkiego mózgu dają sprzeczne rezultaty. Według niektórych badań, regularne korzystanie z marihuany w czasie nastoletnim jest powiązane ze zmianą w łączności (i rozmiarze) konkretnych obszarów mózgu zaangażowanych w szeroki zakres funkcji wykonawczych, takich jak pamięć, uczenie się i kontrola bodźców. Z kolei inne badania nie wykazały takich różnic pomiędzy mózgami osób korzystających z marihuany i tych stroniących od niej.”
Czyli, idąc za Sokratesem – wiem, że nic (jeszcze) nie wiem.
Za to polscy badacze mogą się przysłużyć poszerzeniu tej wiedzy.
Czy regularne korzystanie z marihuany faktycznie przeszkadza w zapamiętywaniu (badanie Alicji Binkowskiej)?
W 2021 roku ukazało się badanie zatytułowane Not Just a Pot: Visual Episodic Memory in Cannabis and Polydrug Cannabis Users: ROC and ERP Preliminary Investigation (17).
Polska badaczka Alicja Binkowska wraz ze swoją grupą badawczą poddała analizie wpływ regularnego korzystania z marihuany na tworzenie wspomnień.
W badaniu wzięły udział osoby, które przyjmowały konopie indyjskie przynajmniej dwa razy w miesiący przez ostatnie lata; uczestnicy palili marihuanę średnio od 10 lat.
Jak zaprojektowano to badanie nad wpływem marihuany na pamięć?
To, co wyróżnia na samym początku tę pracę od innych dotychczasowych badań w tym temacie, to fakt, że rekrutowano wyłącznie osoby korzystające z konopi w sposób nieproblemowy.
Oprócz samego pytania o częstotliwość korzystania z marihuany — bo to nie jest wystarczający czynnik do ferowania wniosków o czyichś wzorcach korzystania – uczestnikom zadano 8 pytań i na podstawie odpowiedzi ocenili ryzyko uzależnienia.
Jak przebiegał proces rekrutacji?
Pytania dotyczyły m.in. tego, jak często ktoś jest pod wpływem konopi, czy korzysta w sytuacjach ryzykownych, albo czy chciałby ograniczyć, ale nie może.
Selekcję przeszło łącznie 79 osób: 50 użytkowników i 29 osób w grupie kontrolnej.
Najpierw badani deklarowali spożycie marihuany i innych substancji, później wypełniali anonimowy kwestionariusz w laboratorium, a następnie – w celu weryfikacji prawdziwości deklaracji – autorzy pobrali ich spore próbki włosów do zbadania śladów spożycia tych substancji.
Na tym etapie okazało się, ze połowa osób deklarujących spożycie wyłącznie marihuany, miała też we włosach ślady innych substancji: amfetaminy, kokainy i MDMA.
Badanych przydzielono do trzech grup:
- Regularni palacze konopi indyjskich – minimum 2 lata
- Osoby zażywające marihuanę oraz co najmniej jedną substancję psychoaktywną nielegalną w Polsce przez ostatnie 3 miesiące.
- Osoby, które nie palą konopi indyjskich, ani nie zażywają innych nielegalnych substancji psychoaktywnych.
Co zbadano?
Jak już wspominaliśmy, to badanie o wpływie marihuany na pamięć, miało precyzyjnie dobraną metodykę.
Najpierw wszystkie grupy wzięły udział w szybkim teście inteligencji, żeby wszyscy mieli pewność, że ten parametr znajduje się na podobnym poziomie.
Później dokonano pomiaru EEG, czyli umieszczono elektrody na powierzchni głowy, które rejestrowały aktywność elektryczną mózgu.
Uczestnicy byli w tym czasie proszeni o wykonanie kilku zadań na komputerze, w których przedstawiono im szereg obrazów, a po dłuższej prszerwie, poproszono o określenie, czy widzieli je już wcześniej.
Jakie były wyniki?
Okazało się, że pomiędzy grupami nie było różnic w poziomie wykonania zadania, a pamięć epizodyczna dla każdej grupy wypadła dobrze.
Jedyne, co zaobserwowano, to zwiększona aktywnośc mózgu w grupie osób, które korzystały z konopi i innych substancji psychoaktywnych typu MDMA i amfetamina.
To znaczy, że u tych osób, zwiększona aktywność mózgów pomagała im wykonać zadanie na dobrym poziomie, ale mózg musiał się bardziej wysilić, żeby to osiągnąć.
Podobne wnioski wyciągnięto z innych badań nad korzystaniem z marihuany i pamięcią epizodyczną.
Do tego ta aktywność nie była widoczna na poziomie behawioralnym.
Co stwierdzili autorzy?
Badacze wyszli z ostrożnymi wnioskami.
Według nich, o ile zaczynamy korzystać z marihuany po 20 roku życia i nie korzystamy w sposób problemowy, to nawet regularne używanie ma znikomy wpływ na funkcjonowanie pamięci epizodycznej i tworzenie się wspomnień.
I to jest bardzo ważne, bo wiek kontaktu z substancjami psychoaktywnymi ma niebagatelne znaczenie dla późniejszego rozwoju mózgu.
Przy obecnym stanie wiedzy, osoby zdrowe powinny się wstrzymać z próbowaniem marihuany przynajmniej do 20 roku życia, bo do tego czasu mózg nie osiąga pełnej dojrzałości.
To znaczy, że młodsi ludzie są bardziej podatni na działanie substancji psychoaktywnych w kontekście formowania nawyków czy nauki odraczania gratyfikacji.
Osoby nastoletnie mogą być bardziej narażone na rozwinięcie uzależnienia behawioralnego i wykazywać problemy z impulsywnością oraz zmian w istocie białej w mózgu, która reguluje procesy związane z uwagą i uczeniem się.
Jak inne związki z marihuany wpływają na pamięć?
W marihuanie nie bez powodu znajduje się ponad 115 kannabinoidów i więcej niż setka terpenów. Niektóre z nich mogą modulować działanie THC, a inne same w sobie mogą znów mieć właściwości wspierające procesy poznawcze (albo dwa w jednym).
CBD
CBD i THC to takie konopne yin i yang. Szerzej tę relację opisał Dr Ethan Russo w swojej pracy z 2010 roku na temat efektu anturażu (18).
W skrócie, CBD działa przeciwpsychotycznie (19), przeciwlękowo i do tego zwiększa plastyczność hipokampu wraz z regularnym korzystaniem (20).
Ale najlepszą cechą w tej relacji jest to, że CBD kontruje niepożądane działanie THC, czyli indukcję stanów lękowych czy własnie problemy z pamięcią krótkotrwałą pod wpływem marihuany.
Korzystanie ze szczepów marihuany z większą zawartością CBD lub suplementowanie ekstraktów jest w stanie balansować działanie konopi indyjskich.
W badaniu opublikowanym w British Journal of Psychiatry okazało się, że osoby palące odmiany ubogie w CBD, a bogate w THC miały większe trudności z zapamiętaniem treści czytanej prozy. Jednak przy odmianach o wyższym stężeniu CBD nie zauważono takich efektów (21).
CBG
CBG (cannabigerol) to ostatnio bardzo popularny kannabinoid, któremu przypisuje się działanie adrenergiczne, zwiększające skupienie i poprawiające pamięć. Głównym mechanizmem jest zdolnośc do regulacji pracy receptorów serotoninowych 5-HT1A, które odpowiadają za procesy uczenia się i sprawność pamięci (22).
CBC
CBC również wykazuje działanie wspierające procesy poznawcze poprzez pozytywny wpływ na hipokamp.
Oprócz tego, podobnie do CBD, pomaga podnieść poziom anandamidu we krw (23). Anandamid to jeden z głównych kannabinoidów, odpowiedzialnych m.in. za odczuwanie przyjemności, regulację emocji, przetwarzanie strachu, a także pamięć.
Terpeny
Terpeny to aromatyczne cząsteczki w marihuanie, które również mogą wpływać na pamięć.
Trzy takie terpeny mają szczególne korzyści w tym kierunku:
- Pinen – ten terpen nie tylko kontruje negatywny wpływ THC na pamięć krótkotrwałą podczas odurzenia marihuaną, ale również może chronić cząsteczki odpowiedzialne za przekazywanie informacji do mózgu (24). Co ciekawe, ten sam mechanizm, który wykorzystuje pinen, stosuje również wiele leków na demencję.
- Linalol – w badaniu z 2016 roku na modelu myszy z Alzheimerem odkryto, że linalol skutecznie odwrócił wiele behawioralnych i kognitywnych uszczerbków związanych z chorobą (25). Badacze zaobserwowali, że terpenowi udało się zmniejszyć ilość płytek amyloidowych i gęstwin prowadzących do procesów degeneracyjnych w mózgu.
- Limonen – w przypadku limonenu wyróżnia się jego wpływ na poziom acetylcholiny w mózgu, co sprawia, że mózg może szybciej wracać do formy po zaburzeniach poznawczych, a pamięć się poprawia. (26)
Jak redukować niepożądane działanie THC na pamięć
Po pierwsze: więcej CBD. Jego działanie kontrujące efekty niepożądane przy większych dawkach THC mogą się przydać w balansowaniu negatywnego wpływu na pamięć krótkotrwałą.
Możesz wdrożyć CBD w formie suszu, olejku lub żywicy w formie vape pena.
Po drugie: odpowiednie terpeny. Tutaj masz te same opcje, z tym że naszym zdaniem najlepiej iść w olejki i waporyzację żywicy.
Dlaczego?
Bo susz, o ile nie jest pryskany izolatem, ma dość skromne stężenie CBD, a terpeny są do niego często dodawane również na drodze pryskania mieszankami, więc to jest najmniej pewny temat — chyba, że masz źródło, które dostarcza certyfikaty z niezależnego laboratorium na obecność CBD i czystość materiału.
Za to w olejkach i żywicy, zwłaszcza tych o szerokim spektrum kannabinoidów, stężenie CBD jest dużo wyższe, nie mówiąc już o tym, że producenci potrafią stworzyć świetne formuły z odpowiedniami mieszankami terpenów, jak np. peny Lemon Haze i Strawberry Diesel od Deep CBD.
Po trzecie – i najważniejsze – mieć umiar. Świadome i odpowiedzialne korzystanie z konopi może działać z pożytkiem dla zdrowia, zwłaszcza od pewnego wieku. Za to ciągłe dążenie do spizgania się nie jest ani przyjemne, ani wygodne, ani nie ułatwia codziennego funkcjonowania.
Analogicznie, nie chciałbyś chyba codziennie chodzić wystrzelony kofeiną i co jakiś czas pić coraz więcej kawy, bo też byłoby to uciążliwe — i niebezpieczne.
Marihuana a pamięć: podsumowanie
Marihuana ma bardzo złożony wpływ na pamięć.
To, jak na nią działa, zależy od szeregu czynników, począwszy od dawki i dobranej odmiany, przez wzorce korzystania i predyspozycje genetyczne, aż po dodatkową suplementację CBD.
Obecny stan wiedzy jest taki, że nie można jednoznacznie stwierdzić, jak długotrwałe korzystanie z marihuany wpływa na pamięć krótkotrwałą. Dopiero zaczynają pojawiać się jakościowe badania na ludziach, gdzie badacze mogą uzyskać dokładniejszy wgląd w tę relację.
Póki co wyniki zgadzają się z racjonalnym podejściem do korzystania z marihuany.
Jeśli korzystasz regularnie, zachowując prawidłowe wzorce używania, zioło może mieć co najwyżej neutralny wpływ na twoje zdolności poznawcze.
Faktem jest, że trzymanie marihuany w podziemiu wymusza na producentach uprawę szczepów hybrydowych o wysokim stężeniu THC i ubogich w CBD – podczas gdy w USA i Kanadzie rozwija się rynek upraw selektywnych o większych proporcjach CBD względem THC.
Dlatego lepiej edukować i przedstawiać realne konsekwencje ze spojrzeniem na pełny obraz sytuacji.
Mamy nadzieję, że tym artykułem udało nam się to zrobić i pomóc ci zrozumieć wpływ marihuany na pamięć.
Źródła:
- Hampson, A. J., Grimaldi, M., Lolic, M., Wink, D., Rosenthal, R., & Axelrod, J. (2000). Neuroprotective antioxidants from marijuana. Annals of the New York Academy of Sciences, 899, 274–282.
- Prenderville, J. A., Kelly, Á. M., & Downer, E. J. (2015). The role of cannabinoids in adult neurogenesis. British journal of pharmacology, 172(16), 3950–3963. https://doi.org/10.1111/bph.13186
- Kim, S. H., Yang, J. W., Kim, K. H., Kim, J. U., & Yook, T. H. (2019). A Review on Studies of Marijuana for Alzheimer’s Disease – Focusing on CBD, THC. Journal of pharmacopuncture, 22(4), 225–230. https://doi.org/10.3831/KPI.2019.22.030
- Eubanks, L. M., Rogers, C. J., Beuscher, A. E., 4th, Koob, G. F., Olson, A. J., Dickerson, T. J., & Janda, K. D. (2006). A molecular link between the active component of marijuana and Alzheimer’s disease pathology. Molecular pharmaceutics, 3(6), 773–777. https://doi.org/10.1021/mp060066m
- Kluger, B., Triolo, P., Jones, W., & Jankovic, J. (2015). The therapeutic potential of cannabinoids for movement disorders. Movement disorders : official journal of the Movement Disorder Society, 30(3), 313–327. https://doi.org/10.1002/mds.26142
- Hampson, A. J., Grimaldi, M., Axelrod, J., & Wink, D. (1998). Cannabidiol and (-)Delta9-tetrahydrocannabinol are neuroprotective antioxidants. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 95(14), 8268–8273. https://doi.org/10.1073/pnas.95.14.8268
- Raymundi, A. M., da Silva, T. R., Sohn, J., Bertoglio, L. J., & Stern, C. A. (2020). Effects of ∆9-tetrahydrocannabinol on aversive memories and anxiety: a review from human studies. BMC psychiatry, 20(1), 420. https://doi.org/10.1186/s12888-020-02813-8
- Kirchheimer, S. (2003). Heavy Marijuana Use Doesn’t Damage Brain Cells. Webmd. Pobrano z: https://www.webmd.com/mental-health/news/20030701/heavy-marijuana-use-doesnt-damage-brain
- Lane, S. D., Cherek, D. R., Lieving, L. M., & Tcheremissine, O. V. (2005). Marijuana effects on human forgetting functions. Journal of the experimental analysis of behavior, 83(1), 67–83. https://doi.org/10.1901/jeab.2005.22-04
- Kloft, L., Otgaar, H., Blokland, A., Monds, L. A., Toennes, S. W., Loftus, E. F., & Ramaekers, J. G. (2020). Cannabis increases susceptibility to false memory. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 117(9), 4585–4589. https://doi.org/10.1073/pnas.1920162117
- Curran, H. V., Brignell, C., Fletcher, S., Middleton, P., & Henry, J. (2002). Cognitive and subjective dose-response effects of acute oral Delta 9-tetrahydrocannabinol (THC) in infrequent cannabis users. Psychopharmacology, 164(1), 61–70. https://doi.org/10.1007/s00213-002-1169-0
- Suliman, N. A., Taib, C., Moklas, M., & Basir, R. (2018). Delta-9-Tetrahydrocannabinol (∆9-THC) Induce Neurogenesis and Improve Cognitive Performances of Male Sprague Dawley Rats. Neurotoxicity research, 33(2), 402–411. https://doi.org/10.1007/s12640-017-9806-x
- Tunbridge, E. M., Dunn, G., Murray, R. M., Evans, N., Lister, R., Stumpenhorst, K., Harrison, P. J., Morrison, P. D., & Freeman, D. (2015). Genetic moderation of the effects of cannabis: catechol-O-methyltransferase (COMT) affects the impact of Δ9-tetrahydrocannabinol (THC) on working memory performance but not on the occurrence of psychotic experiences. Journal of psychopharmacology (Oxford, England), 29(11), 1146–1151. https://doi.org/10.1177/0269881115609073
- Jackson, N. J., Isen, J. D., Khoddam, R., Irons, D., Tuvblad, C., Iacono, W. G., McGue, M., Raine, A., & Baker, L. A. (2016). Impact of adolescent marijuana use on intelligence: Results from two longitudinal twin studies. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 113(5), E500–E508. https://doi.org/10.1073/pnas.1516648113
- Auer R, Vittinghoff E, Yaffe K, et al. Association Between Lifetime Marijuana Use and Cognitive Function in Middle Age: The Coronary Artery Risk Development in Young Adults (CARDIA) Study. JAMA Intern Med.2016;176(3):352–361. doi:10.1001/jamainternmed.2015.7841
- Burggren, A. C., Shirazi, A., Ginder, N., & London, E. D. (2019). Cannabis effects on brain structure, function, and cognition: considerations for medical uses of cannabis and its derivatives. The American journal of drug and alcohol abuse, 45(6), 563–579. https://doi.org/10.1080/00952990.2019.1634086
- Binkowska, A. A., Jakubowska, N., Gaca, M., Galant, N., Piotrowska-Cyplik, A., & Brzezicka, A. (2021). Not Just a Pot: Visual Episodic Memory in Cannabis Users and Polydrug Cannabis Users: ROC and ERP Preliminary Investigation. Frontiers in human neuroscience, 15, 677793. https://doi.org/10.3389/fnhum.2021.677793
- Russo E. B. (2011). Taming THC: potential cannabis synergy and phytocannabinoid-terpenoid entourage effects. British journal of pharmacology, 163(7), 1344–1364. https://doi.org/10.1111/j.1476-5381.2011.01238.x
- Zuardi, A. W., Crippa, J. A., Hallak, J. E., Bhattacharyya, S., Atakan, Z., Martin-Santos, R., McGuire, P. K., & Guimarães, F. S. (2012). A critical review of the antipsychotic effects of cannabidiol: 30 years of a translational investigation. Current pharmaceutical design, 18(32), 5131–5140. https://doi.org/10.2174/138161212802884681
- Beale, C., Broyd, S. J., Chye, Y., Suo, C., Schira, M., Galettis, P., Martin, J. H., Yücel, M., & Solowij, N. (2018). Prolonged Cannabidiol Treatment Effects on Hippocampal Subfield Volumes in Current Cannabis Users. Cannabis and cannabinoid research, 3(1), 94–107. https://doi.org/10.1089/can.2017.0047
- Morgan, C. J., Schafer, G., Freeman, T. P., & Curran, H. V. (2010). Impact of cannabidiol on the acute memory and psychotomimetic effects of smoked cannabis: naturalistic study: naturalistic study [corrected]. The British journal of psychiatry : the journal of mental science, 197(4), 285–290. https://doi.org/10.1192/bjp.bp.110.077503
- Cascio, M. G., Gauson, L. A., Stevenson, L. A., Ross, R. A., & Pertwee, R. G. (2010). Evidence that the plant cannabinoid cannabigerol is a highly potent alpha2-adrenoceptor agonist and moderately potent 5HT1A receptor antagonist. British journal of pharmacology, 159(1), 129–141. https://doi.org/10.1111/j.1476-5381.2009.00515.x
- Navarro, G., Varani, K., Reyes-Resina, I., Sánchez de Medina, V., Rivas-Santisteban, R., Sánchez-Carnerero Callado, C., Vincenzi, F., Casano, S., Ferreiro-Vera, C., Canela, E. I., Borea, P. A., Nadal, X., & Franco, R. (2018). Cannabigerol Action at Cannabinoid CB1 and CB2 Receptors and at CB1-CB2 Heteroreceptor Complexes. Frontiers in pharmacology, 9, 632. https://doi.org/10.3389/fphar.2018.00632
- Weston-Green, K., Clunas, H., & Jimenez Naranjo, C. (2021). A Review of the Potential Use of Pinene and Linalool as Terpene-Based Medicines for Brain Health: Discovering Novel Therapeutics in the Flavours and Fragrances of Cannabis. Frontiers in psychiatry, 12, 583211. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2021.583211
- Sabogal-Guáqueta, A. M., Osorio, E., & Cardona-Gómez, G. P. (2016). Linalool reverses neuropathological and behavioral impairments in old triple transgenic Alzheimer’s mice. Neuropharmacology, 102, 111–120. https://doi.org/10.1016/j.neuropharm.2015.11.002
- Eddin, L. B., Jha, N. K., Meeran, M., Kesari, K. K., Beiram, R., & Ojha, S. (2021). Neuroprotective Potential of Limonene and Limonene Containing Natural Products. Molecules (Basel, Switzerland), 26(15), 4535. https://doi.org/10.3390/molecules26154535